Woonstad
Wonen wordt steeds duurder in Kortrijk. Huurprijzen nemen jaar na jaar toe, en ook een woning kopen in de stad is voor steeds minder Kortrijkzanen weggelegd. Wij gaan de wooncrisis bekampen. We geven de vastgoedbaronnen niet langer vrij spel, maar leggen regels op om betaalbare woningen te bouwen. We begrenzen de huurprijzen op basis van objectieve criteria, we maken komaf met ongezonde en onveilige woningen en investeren zélf in betaalbare woningen. Dat zijn investeringen die zichzelf dubbel en dik terugverdienen.
Visie
Uit onze bevraging stak 'recht op betaalbaar en kwaliteitsvol wonen' met kop en schouders boven de andere thema’s uit. Kortrijk moet bewoonbaar blijven voor jonge gezinnen, alleenstaande ouders, grote gezinnen, gepensioneerden, ouderen, tweeverdieners en mensen met minder middelen.
De gemiddelde koopprijs is in Kortrijk sinds 2020 met 25% gestegen. Gemiddeld kost een huis er nu 310.000 euro. Schepen Maddens van Team Burgemeester noemt dat ‘betaalbaar’. Kortrijk was van alle centrumsteden in West-Vlaanderen de sterkste stijger op vlak van woningprijzen. Ook huren is een pak duurder geworden: gemiddeld 765 euro per maand, een stijging van 15% tegenover 2020. De bouw van sociale woningen ging veel te traag, de laatste tien jaar kwamen er maar 0,1% bij. Het stadsbestuur had beloofd de wachtlijst te verkorten en de leegstand van sociale woningen te halveren. Het bleef bij loze beloftes: de wachtlijst nam toe en de leegstand daalde amper.
Dat is geen wetmatigheid maar een gevolg van politieke keuzes. Het stadsbestuur, met Team Burgemeester, N-VA en Vooruit, besteedt de stadsontwikkeling uit aan grote bouwpromotoren die vooral luxe-projecten bouwen. De focus ligt op hoog, veel en prestigieus, niet op betaalbaar. Op verkavelingen zoals Het Meerlenhof of Residentie Broelhotel langs de Leie koop je pas vanaf 440.000 euro een appartement. Laat ons een kat een kat noemen: dit zijn investeringsmogelijkheden, geen oplossingen voor de woonnood. Het bestuur wil Kortrijk aantrekkelijk maken voor grote investeerders. Prestigeprojecten krijgen een voorkeursbehandeling. Ze jagen de prijzen omhoog voor gewone mensen en trekken vooral kapitaalkrachtige bewoners aan. De sociale mix verdwijnt en het verschil tussen rijke wijken en volkse wijken vergroot.
Betaalbaar en kwaliteitsvol wonen zou het belangrijkste prestigeproject van Kortrijk moeten zijn. Want investeren in goede betaalbare woningen betaalt zich op enkele jaren terug. Gezinnen die in een te krappe ruimte wonen, hebben meer stress. Jongeren hebben een hoger risico op schooluitval als ze thuis niet rustig kunnen studeren. Ziektes worden in slechte woonomstandigheden gemakkelijker doorgegeven.
Het is dringend tijd het heft in publieke handen te nemen. We gaan voor een stad met een ruim aanbod aan publieke en sociale huisvesting om de wachtlijsten weg te werken. We gaan voor een stad die huurders, kopers en eigenaars helpt om onbetaalbare, ongezonde en onveilige woontoestanden op te lossen. Een stad die projectontwikkelaars regels oplegt om betaalbaar woonaanbod te creëren, en ook zelf instaat voor de bouw en renovatie van betaalbare woningen en appartementen, die zelf wijk per wijk helpt renoveren en zelf de bouw doet van betaalbare woningen. Zo maken we van wonen een basisrecht en kunnen we de wooncrisis overwinnen.
1. Tijd voor eerlijke huurprijzen
- We begrenzen de huurprijzen aan de hand van objectieve criteria zoals de kwaliteit van de woning, de isolatie, de ligging en het aantal kamers.
- We gaan huisjesmelkerij tegen door het conformiteitsattest verplicht te maken. Met extra woontoezichters om het aantal controles op te drijven.
- Huurwoningen in slechte staat helpen we renoveren om ze nadien betaalbaar te verhuren. Zo schakelen we huisjesmelkers uit
-
Racisme en discriminatie pakken we aan met proactieve praktijktesten en bijhorende sancties.
Meer achtergrondinformatie
Bijna de helft van de huurders geeft meer dan 30% van hun gezinsinkomen uit aan wonen. Dat is veel te veel. Daarom willen we de huurprijzen op de privémarkt begrenzen. We doen dat per wijk en hanteren objectieve criteria zoals comfort, energieverbruik, ligging en het aantal kamers. Alle verhuurders moeten zich aan die prijzen houden. Doet de verhuurder dat niet, dan kan de huurder naar de rechter stappen. Zo schakelen we huisjesmelkers uit en stimuleren we eigenaars om hun woningen goed te onderhouden. De stad kan een voorloper zijn in Vlaanderen door zelf online de criteria en de prijzen openbaar te maken. Zo weten huurders of de gevraagde huurprijs conform is én wordt er een rem gezet op verhuurders die absurd hoge prijzen vragen.
2. Betaalbare woningen voor elk budget
- We voeren de Kortrijkse Woonregel in: ieder groot bouwproject moet ten minste uit een derde sociale en een derde betaalbare woningen bestaan. Zonder garantie op voldoende betaalbare woningen, geen vergunning.
- We maken de afspraken met projectontwikkelaars transparant: met wie wordt er gesproken en hoe vaak. Zo voorkomen we vriendjespolitiek.
- In de projecten die de stad zelf in handen heeft staan betaalbare woningen voorop.
- We verbieden de private verkoop van stadsgronden en stadsgebouwen.
3. Een ambitieus beleid voor moderne en toegankelijke sociale huisvesting
-
Er komt een ambitieus bouwplan voor nieuwe sociale woningen dat streeft naar 20 procent sociale woningen tegen 2035
-
We voeren de Kortrijkse Woonregel in: ieder groot bouwproject moet ten minste uit een derde sociale en een derde betaalbare woningen bestaan.
-
De huurprijzen van sociale woningen ontkoppelen we van de marktprijzen, de gemeenschappelijke kosten ervan plafonneren we en we maken van huurcontracten van onbepaalde duur weer de norm.
- Er staan honderden sociale woningen leeg, dat kan niet. De werken lopen vertraging op door slecht bestuur, kijk maar naar Nieuw Kortrijk. Door gefaseerde planning van de renovaties en voldoende financiering beperken we deze leegstand.
- We verbeteren de kwaliteit van sociale woningen: zowel bij de bouw, maar vooral bij het onderhoud van de woningen.
- De communicatie tussen de sociale huisvestingsmaatschappij SW+ en haar bewoners moet beter. In de raad van bestuur moeten ook bewoners zetelen.
Meer achtergrondinformatie
Er staan in Kortrijk 3549 kandidaat-huurders op een wachtlijst voor een sociale woning. De Stadscoalitie beloofde om de wachtlijst met 25% terug te dringen, maar de laatste 3 jaar is het aantal wachtenden met 10% gestegen. Zij wachten gemiddeld 4 jaar op een woning. Meer sociale woningen zijn dus broodnodig. Toch zijn er in Kortrijk de afgelopen tien jaar slechts 0,1% nieuwe sociale woningen bijgekomen. Onze stad blijft rond 9 sociale woningen per honderd inwoners hangen. Voor het stijgend aantal kandidaat-huurders is dit een ramp. Nog langer kamperen op de wachtlijst. Er moet echt dringend een plan komen om aan de woningnood tegemoet te komen. Daarom leggen we bij nieuwbouwprojecten een minimum van een derde sociale huurwoningen op.
4. Nultolerantie voor leegstand om woonkwaliteit te verhogen
- We actualiseren het leegstandsregister en verhogen de leegstandsheffing op vastgoedbedrijven om speculanten aan te pakken.
- We maken vaker gebruik van het sociaal beheersrecht: woningen die langer dan drie jaar leeg staan of onbewoonbaar zijn verklaard worden automatisch overgedragen aan de sociale woonmaatschappij. Ze worden in orde gebracht en voor minstens 9 jaar sociaal verhuurd.
Meer achtergrondinformatie
Leegstand en verwaarlozing haalt de leefbaarheid van een wijk naar beneden. Kijk bijvoorbeeld naar de wijk Nieuw Kortrijk, waar koperdiefstallen in leegstaande panden tot een gasexplosie hebben geleid. Een levensgevaarlijke situatie. Leegstand bestrijden is een manier om de woonkwaliteit in onze stad op te trekken én het helpt om het aanbod aan woningen te verhogen.
Allereerst moeten we een correct beeld krijgen van de commerciële leegstand en de woningleegstand door het leegstandsregister op te frissen. Welke panden staan leeg en voor hoe lang? Daarop moeten controles komen en ook burgers moeten dit kunnen signaleren. Vervolgens moet het bedrag van de leegstandsheffing omhoog naargelang het aantal vierkante meter dat leeg staat. Zo pakken we de grote vissen aan en niet de kleine garnalen. De opbrengsten van de leegstandsheffing gaan naar projecten voor betaalbaar wonen. Ten derde gebruiken we volop het sociaal beheersrecht om langdurig leegstaande panden van speculanten na renovatie te herbestemmen naar sociale verhuur.
5. De stad neemt zelf initiatief in het woonbeleid
- We creëren een Kortrijkse Woonunie die zich inzet voor de bouw, renovatie en isolatie van betaalbare en kwalitatieve woningen.
- We gebruiken het recht van voorkoop van de stad om gronden en gebouwen te verwerven voor betaalbaar wonen en sociale huisvesting.
- De stedelijke Woonunie maakt werk van collectieve renovaties. We renoveren wijk per wijk, straat per straat. De eerste renovaties gebeuren niet bij wie het kan betalen, maar waar de nood het hoogst is.
Meer achtergrondinformatie
In Wenen kiest men voor een model van volkshuisvesting. In dat model gaat men uit van de woonnoden van de stads- en deelgemeentebewoners en staat de stad zelf in voor de bouw, renovatie en isolatie van goedkope en kwalitatieve huisvesting. Met SW+ is er al een sociale woonmaatschappij voor de regio Kortrijk. Waarom kunnen we niet verder nadenken over de functie van deze maatschappij en gaan we voor een echte publieke Kortrijkse Wooncoöperatie? Dan kunnen we het recht op wonen realiseren door te streven naar een voldoende aanbod van sociale en publieke huisvesting, waarbij ook mensen met een modaal inkomen in aanmerking komen voor een sociale woning.
6. We verhogen de woonkwaliteit met publieke isolatiegolven en steun voor renovaties
- We brengen de isolatiestand van huizenblokken in kaart en organiseren wijk per wijk en straat per straat renovaties. Zo laten we een renovatiegolf over de stad rollen.
- Via een derde-betalersysteem schieten we energiebesparende renovaties voor. De kosten worden terugbetaald via de besparing op de energiefactuur.
7. Betaalbare Studentenhuisvesting
- De huurprijzen van studentenkoten worden begrensd. De universiteit en hogescholen investeren terug in eigen betaalbare koten.
- De stad eist in onderhandelingen bij nieuwe huisvestingsprojecten dat minstens 80 procent van de kamers basiskamers zijn.